Zengin İnsanlar Gerçekten Mutsuz mu?

“Para mutluluk getirmez” sözünü hepimiz duymuşuzdur. Peki bu gerçekten doğru mu? Maddi güce sahip insanlar, istedikleri her şeyi alabilme olanakları varken mutsuz olabilir mi? Ya da neden bazıları, maddi bolluğa rağmen mutlu olmadıklarını dile getiriyorlar? Bu sorular, para ve mutluluk arasındaki ilişkiyi tartışırken aklımıza gelen ilk sorular olabilir.

Dr. Zeynep Burcu Uğur’un 2003-2017 yılları arasındaki verileri kullanarak yürüttüğü “Yaşam Memnuniyeti Araştırması” çalışması, Türkiye’deki gelir düzeyi ile mutluluk arasındaki ilişkiyi incelemiştir. Çalışmaya göre, yüksek gelir grubundaki bireylerin %56’sı kendini mutlu olarak tanımlarken, orta gelir grubundaki bireylerde bu oran %51, düşük gelir grubunda ise %49’dur. İlk bakışta, bu oranlar gelir düzeyine paralel bir mutluluk artışını işaret ediyor gibi görünse de, durum gerçekten bu kadar basit mi?

Çevremizde giderek daha fazla insanın mutsuz olduğunu dile getirmesi, bu verileri sorgulamamıza neden olabilir. “Neden mutlu değiller?” sorusu sık sık gündeme geliyor. Belki de mutluluğun tanımı ve deneyimi, bireyden bireye büyük ölçüde değiştiği için bu kavramı gelir seviyesine indirgemek yanıltıcı olabilir. Mutluluk ve memnuniyet, kişisel beklentilere, değer yargılarına ve yaşamın genel anlamına dair farklı bakış açılarına dayanır. Bu yüzden, mutluluğu yalnızca ekonomik bir değişkenle açıklamak her zaman yeterli olmayabilir.

Bu konuyu küresel bir perspektife taşıdığımızda ise, Pennsylvania Üniversitesi Wharton Okulu’nda servet ve mutluluk üzerine araştırmalar yapan Matthew Killingsworth’ın çalışması ilginç bulgular sunuyor. Killingsworth’un 1 Mart 2023 tarihinde yayımlanan çalışmasında, zengin bireylerin orta ve alt gelir gruplarına göre daha mutlu olduğu belirtilmiştir. Araştırmaya göre, ABD’deki ortalama gelire sahip bireyler (yıllık yaklaşık 60.000 dolar) “biraz memnun” bir yaşam sürerken, gelir seviyesi arttıkça bu memnuniyetin de arttığı gözlemlenmiştir. Bu çalışma, para ve mutluluk arasındaki ilişkiye farklı bir ışık tutarak, yüksek gelir seviyesindeki bireylerin gerçekten daha mutlu olduğunu öne sürüyor.

Ancak yine de burada durup düşünmek gerekiyor: Gelir düzeyi arttıkça mutluluk da gerçekten artıyor mu? Veriler, maddi refahın mutluluğa katkı sağladığını gösterse de, mutluluk salt parayla mı ölçülebilir? Ayrıca, mutsuz olan bireylerin bu tür araştırmalara katılmama eğiliminde olduklarını da unutmamak gerekiyor. Belki de mutsuz bireyler, bu tür anketlere katılmayı gereksiz buluyor ya da mutluluklarını ifade etmekte zorluk çekiyorlar.

Sonuç olarak, para ve mutluluk arasındaki ilişki karmaşık ve çok boyutlu. Gelir düzeyi, mutluluğun bir parçası olabilir, ancak mutluluğun tam anlamıyla ne olduğunu anlamak için sadece parayı değil, aynı zamanda duygusal, sosyal ve psikolojik faktörleri de göz önünde bulundurmalıyız. Para, belli bir noktaya kadar yaşamı kolaylaştırabilir ve huzur sağlayabilir, ancak içsel tatmin ve anlam arayışı, para ile ölçülemeyecek kadar derin kavramlardır.

İrem Azak
Mehmet Akif Ersoy Üniversitesi
Psikolojik Danışmanlık ve Rehberlik Lisans Öğrencisi